བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་དོ་རའི་སྐར་མ་འོད་ཆེན་དཔལ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ།

        དོན་གྲུབ་རྒྱལ་མཆོག་ནི་དེང་རབས་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་དོ་རའི་སྐར་མ་འོད་ཆེན་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ཁོང་གི་མི་ཚེའི་བརྒྱུད་རིམ་དང་བློ་ཡི་འཕེལ་འགྱུར་ལ་ངོ་མཚར་དུ་མ་དང་ལྡན། ཁོང་ལ་འགྲོ་འདུག་སྤྱོད་ལམ་ཁྱད་པར་བ་དང་། རྩོམ་རིག་བརྩམས་ཆོས་གསར་ཞིང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ། རིག་གཞུང་གྲུབ་འབྲས་འབུར་ཐོན་མངོན་གསལ་ཅན་བཅས་མངའ་ལ། ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་དེང་རབས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་དོ་ར་རུ་ཟློས་གར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་འཁྲབ། དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ནི་བོད་ཀྱི་མི་རབས་གསར་པའི་ཁྲོད་ཀྱི་མཁས་པ་དང་རྩོམ་པ་པོ་གྲགས་ཅན་ཞིག་ཡིན་ལ། ཁོང་གིས་རང་གི་མི་ཚེ་ཐུང་ངུ་དེའི་ནང་ལ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་གྲུབ་འབྲས་བསྐྲུན་པ་རེད། 

         ཁོང་གིས་བོད་ཡིག་གི་ལམ་ནས་གསར་དུ་བཏོད་པའི་རང་མོས་སྙན་ངག་དང་སྒྲུང་གཏམ། ལྷུག་རྩོམ་བཅས་ནི་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་པའི་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་དོ་ར་རུ་དར་སྲོལ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་གྱུར་ཡོད་ལ། བོད་རིགས་ཀྱི་མཁས་པ་དང་རྩོམ་པ་པོ་ཀུན་གྱིས་གདེང་འཇོག་ཆེན་པོ་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་གིས་དེང་རབས་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་དང་རིག་གཞུང་གི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་བྱས་རྗེས་ཆེན་པོ་བཞག་ཡོད།       ལོ་རབས་དགུ་བཅུ་པའི་དཀྱིལ་ལ་བོད་ཀྱི་ན་གཞོན་མཁས་པ་འགའ་དང་ལྷོ་ནུབ་མི་རིགས་སློབ་གླིང་གི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་གཞོན་པ་བན་ཁོ་བཅས་ཀྱིས་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་རིག་གཞུང་གི་ཤུལ་ནོར་ལྷན་དུ་བསགས་ཏེ་ལེགས་སྒྲིག་བྱས་ཤིང་། ཕུར་ཁོ་དང་། དར་རྒྱས། མགོན་པོ་དར་རྒྱས་སོགས་ཀྱིས་དེབ་དྲུག་ཅན་གྱི《དཔལ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་གསུང་འབུམ》བསྒྲིགས་ཏེ། ༡༩༩༧ལོར་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་པར་སྐྲུན་བྱས་པ་དང་། དེ་ལ༡༩༩༩ལོར་ཀྲུང་གོའི་དཔེ་དེབ་ཀྱི་ཆེས་མཐོ་བའི་བྱ་དགའ་སྟེ། སྐབས་བཞི་པའི"རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དཔེ་དེབ་བྱ་དགའ"ཞེས་པའི་མིང་གླེང་བྱ་དགའ་ཐོབ། དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་རྩོམ་རིག་དང་རིག་གཞུང་གྲུབ་འབྲས་ལ་རྩོམ་པ་པོ་དང་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཁས་ལེན་བྱས་སོ། 

         ཁོང་གིས་མི་མངོན་པའི་དབྱིངས་ནས་དགའ་བའི་འཛུམ་མདངས་སྟོན་ངེས། ལས་དབང་གི་མཐུ་བཙན་པས། དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ནི་མི་ཡུལ་དུ་སྐད་ཅིག་གི་མགྲོན་པོ་ལས་བྱེད་མ་ཐུབ་ཅིང་། མཐོ་སྒང་གི་སྐར་མདའ་བཞིན་དུ་ཁོང་གི་མི་ཚེའི་བཤུལ་ལམ་དང་།  གསར་རྩོམ་དང་ཞིབ་འཇུག་གི་དུས་ཡུན་ཐུང་དྲགས་པའི་ཁར། ཁོང་གིས་རང་གི་ཕ་སྐད་དང་རང་གི་ཡི་གེ་སྤྱད་ནས་གསར་རྩོམ་དང་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་ཡིན་པས། ཁོང་གི་སྐྱེས་ཁུངས་དང་། ལོ་རྒྱུས། བརྩམས་ཆོས། རིག་གཞུང་གི་བྱས་རྗེས་བཅས་ལ་བོད་མི་མང་ཆེ་བ་ཆ་རྒྱུ་ཡོད་པར་མ་ཟད།  ཕལ་ཆེར་བོད་ཁམས་ཡོངས་ན་ཁོང་མི་ཤེས་པའི་མི་གཅིག་ཀྱང་མེད་ཅེས་བཤད་ན་ཆོག་ཆོག་རེད།   མི་ཚེའི་གོམ་འགྲོས།དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ནི༡༩༥༣ལོར་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་རྨ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གཅན་ཚ་རྫོང་དགུ་རོང་སྡེ་བར་འཁྲུངས། ཁོང་གི་ཕ་ནི་སློབ་ཆུང་གི་དགེ་རྒན་ཡིན་ཞིང་། ཡུལ་དེའི་མཁས་པར་བརྩི་ལ། མ་ནི་ཡུལ་དེའི་ཞིང་པ་རེད། ཕ་མ་གཉིས་ཁ་བྲལ་སྟབས་ཁོང་ནི་ཁུ་བོ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེའི་ས་ནས་ནར་སོན། ༡༩༦༡ལོར་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ལོ་བརྒྱད་ལ་སླེབས་ཤིང་། ཕ་ཡུལ་གྱི་སྡེ་བའི་སློབ་ཆུང་དུ་ཞུགས་ནས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་པའི་མགོ་བརྩམས།   ༡༩༦༤ལོར་རྨ་ལྷོ་དགེ་འོས་སློབ་གྲྭར་ཞུགས་ནས་སློབ་སྦྱོང་ལོ་ལྔ་བྱས་རྗེས།   ༡༩༦༩ལོར་རྦུངས་འབྲས་བཟང་པོ་ལོན་ནས་མཐར་ཕྱིན་ཏེ། མཚོ་སྔོན་མི་དམངས་ཀུན་ཁྱབ་རླུང་འཕྲིན་ལས་ཁུངས་སུ་ལས་ཀར་ཞུགས། ༡༩༧༡ལོར་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱིས་རྒྱུགས་སྤྲད་དེ་ཀྲུང་དབྱང་མི་རིགས་སློབ་གླིང་སྐད་ཡིག་རྩོམ་རིག་ཚན་ཁག་གི་བོད་རྒྱའི་ཡིག་སྒྱུར་ཆེད་ལས་སུ་ཞུགས་ཏེ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ཤིང་། ༡༩༧༥ལོར་མཐར་ཕྱིན་ནས་ཕྱིར་མཚོ་སྔོན་མི་དམངས་ཀུན་ཁྱབ་རླུང་འཕྲིན་ལས་ཁུངས་ལ་ལོག་སྟེ་ལས་ཀ་གནང་།  

         ༡༩༧༨ལོར་ཁོང་གིས་ཡང་བསྐྱར་ཀྲུང་དབྱང་མི་རིགས་སློབ་གླིང་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ཆེད་ལས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་སློབ་མར་རྒྱུགས་སྤྲད་ནས་འཕྲོད་ཅིང་། བོད་ཀྱི་མཁས་པ་གྲགས་ཅན་དུང་དཀར་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་དགེ་རྒན་དུ་བསྟེན་ནས་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་རྦུངས། ཁྲིན་ཆིན་དབྱིན་དང་། སྐལ་བཟང་ཡེ་ཤེས་སོགས་ནི་ཁོང་གི་སྐབས་དེའི་སློབ་གྲོགས་ཡིན་ལ། ཁོང་གི་རྦུངས་འབྲས་ལེགས་པས་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་དུང་དཀར་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་གཙིགས་ཆེན་མཛད་ཅིང་། ༡༩༨༡ལོར《བོད་ཀྱི་མགུར་གླུའི་བྱུང་འཕེལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་ཁྱད་ཆོས་རིག་པའི་ཁྱེའུ་རྣམ་པར་རྩེན་པའི་སྐྱེད་ཚལ་》 ཞེས་པའི་དཔྱད་རྩོམ་བྲིས་ནས་ཧྲོ་ཧྲིའི་མིང་བཏགས་བླངས་ལ། མཐར་ཕྱིན་ནས་སློབ་གྲྭ་དེར་དགེ་རྒན་གནང་།  ༡༩༨༣ལོར་ཁོང་པེ་ཅིན་དང་ཁ་བྲལ་ཏེ་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གུང་ཧོ་རྫོང་དུ་ཡོད་པའི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་མི་རིགས་དགེ་འོས་སློབ་གྲྭར་སོང་ནས་དགེ་རྒན་གྱི་ལས་ཀ་བྱས། ལོ་དེར་ཁྱིམ་གྱི་འགལ་བའི་དབང་གིས་ཁོང་བཟའ་ཟླ་དང་ཁ་བྲལ་ཐོག་ཕྱིས་སུ་ཁོང་རང་ཡང་སོག་རིགས་བུད་མེད་ཅིག་དང་གཉེན་སྒྲིག་བྱས་མོད། འོན་ཀྱང་བརྩེ་དུང་གི་རྨང་གཞི་ཞན་པས། སླར་ཡང་ཡ་བྲལ་གྱི་ཚད་དུ་སླེབས། དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ན་གཞོན་པའི་སྐབས་སུ་མི་ཕལ་བ་ལས་ཆེས་ཆེར་ལྷག་པའི་ཁུར་པོ་འཁུར་དགོས་པ་བྱུང་སྟེ།   རང་ཁྱིམ་དུ་བྱུང་བའི་སྐྱོ་འོས་པའི་བྱ་བ་གཉིས་ཏེ་ཕ་མའི་བྱམས་བརྩེ་དང་ཆུང་མའི་མདང་བརྩེ་གཉིས་ཀ་མ་ཐོབ་པ་དང་།     ཕུགས་འདུན་དང་ལས་དོན་ཡོངས་སུ་སྙེག་པའི་བློ་དང་ཁྱིམ་གྱི་བྱ་བའི་བར་གྱི་འགལ་བ་ཛ་དྲག་ཏུ་སོང་བ་དང་། ལུགས་ལྡོག་སྒྲིག་འགལ་གྱི་བསམ་བློ་དང་བག་མེད་རྣམ་གཡེང་གི་རང་གཤིས་ཡོད་ཅིང་།  《སྤྲུལ་སྐུ་》སོགས་བརྩམས་པས།    སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་སྡང་མིག་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གླེང་ཕྱོགས་བཅས་ནི་ཐེག་དཀའ་བའི་ཁུར་པོར་གྱུར། 
        ༡༩༨༥ལོའི་ཟླ༡༡པའི་ཚེས༢༩ཉིན་རྩོམ་རིག་གསར་རྩོམ་དང་རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་གི་གསེར་ལྟར་དཀོན་པའི་དུས་ལ་སླེབས་པའི་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ནི་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གུང་ཧོ་རྫོང་ཆབ་ཆ་གྲོང་རྡལ་དུ་ཡོད་པའི་མཚོ་ལྷོ་མི་རིགས་དགེ་འོས་སློབ་གྲྭའི་སྡོད་ཤག་ཏུ་རྡོ་སོལ་གྱི་དུ་བ་ཕོག་ནས་སྐུ་གཤེགས་ཤིང་། སྐབས་དེར་ཁོང་དགུང་ལོ་སོ་གཉིས་ལ་མ་གཏོགས་སླེབས་མེད། ཉིན་དེར་ཁྲིམས་ཁང་ནས་ཁོང་གིས་རེ་སྒུག་ཡུན་རིང་བྱས་པའི་བཟའ་ཟླ་ཡ་བྲལ་ཆོག་པའི་བཅད་ཡིག་བསྐྱལ་འོངས་ལ། ལྷོ་ནུབ་མི་རིགས་སློབ་གླིང་གིས་ཁོང་ལ་ལས་གནས་སྤོ་བའི་གྲོས་ཡིག་ཀྱང་བསྐུར་འོངས། འོན་ཀྱང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཧ་ཅང་འཕྱིས་སོང་།   “གལ་ཏེ་ཁོང་དཔའ་ངར་གྱིས་འཚོ་བཞིན་ཡོད་ན།       ད་དུང་ཕུལ་བྱུང་གི་བརྩམས་ཆོས་མང་པོ་རྩོམ་ངེས”（ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ）དོན་གྲུབ་རྒྱལ་འཚོ་གཞེས་ཀྱི་སྐབས་སུ། ཁོང་གི་ལུགས་ལྡོག་སྒྲིག་འགལ་དང་། བག་མེད་རྣམ་གཡེང་གི་གཏམ་སྤྱོད་ལ་མི་རྣམས་ཀྱིས་གོ་བ་ལོག་པར་བླངས་ཤིང་། ཁོང་ཚེ་ལས་འདས་རྗེས“ཁྱོད་ནི་བྱིས་པ་ཀླད་ལོག་ཅིག་སྟེ། ཁྱོད་བདུད་ཀྱིས་བརླམས་པ་མ་ཡིན་ནམ”（《ངས་ཁྱོད་ལ་ཁ་རྡུང་གཏོང》）ཞེས་གསོན་པོ་དག་གིས་ཁ་རྡུང་བཏང་། འོད་ཟེར་འཕྲོ་བཞིན་པའི་སྐར་མ་ཞིག་མདོ་དབུས་མཐོ་སྒང་གི་མཁའ་ལས་ཡལ་བས། བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་དོ་ར་ལ་ཕངས་སེམས་ཟབ་མོ་ཞིག་བཞག
        མཁས་རྩལ་ཁྱད་པར་བ།
        བོད་དེང་རབས་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་དང་མཁས་པའི་ཁྲོད་ན་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ལྟ་བུའི་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཅན་ཤིན་ཏུ་དཀོན་ཞིང་། བོད་ཡིག་གིས་རྩོམ་འབྲི་བྱེད་པའི་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་པའི་ཁྲོད་ན་ད་ལྟའི་བར་ཁོང་ལས་ལྷག་པ་ཕལ་ཆེར་མེད་པ་བོད་ཀྱི་མཁས་པ་ཀུན་གྱིས་ཁས་བླངས། ཁོང་ལ་མྱུར་ཞིང་བསམ་གཞིགས་རྣོན་པོ་ཡོད་ལ་སྤོབས་པ་རབ་ཏུ་རྒྱས་ཤིང་རྩོམ་ལྷ་རྟག་ཏུ་འཁོར་བས། ཁ་འགུལ་བ་ཙམ་གྱིས་རྩོམ་རྒྱག་ལ། ལག་འགུལ་ཙམ་གྱིས་སྙན་ངག་འབྲི། ཁོང་གིས་རྩོམ་བྲིས་ན་མྱུར་བ་མ་ཟད། སྤུས་ཚད་ཀྱང་ཧ་ཅང་མཐོ། བོད་ཡུལ་ཡོངས་ལ་དར་ཁྱབ་ཆེ་བའི《མཚོ་སྔོན་པོ》ཞེས་པའི་གླུ་ཚིག་ནི་ཁོང་གིས་ཐོལ་བྱུང་དུ་བརྩམས་པ་ཡིན་ཏེ།    རྩོམ་ཁོག་ཕུབ་པ་ནས་བརྩམས་གྲུབ་པའི་བར་ལ་ཆུ་ཚོད་གཅིག་ཀྱང་མ་འགོར།     ལོ་ཉེར་བརྒྱད་སོན་མཚམས་ནས་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ལ་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་དོ་ར་རུ་གྲགས་པ་རྒྱས་འགོ་ཚུགས།       ༡༩༨༡ལོར་ཁོང་གི་་སྙན་ངག་དང་སྒྲུང་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྡུས《འབོལ་རྩོམ་ཞོགས་པའི་སྐྱ་རེངས་》ཞེས་པ་དེ་མཚོ་སྔོན་མི་དམངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་དཔར་བསྐྲུན་བྱས།   ༡༩༨༢ལོར《གངས་དཀར་རི་བོ་》ཞེས་པའི་དུས་དེབ་སྟེང་དུ《སྙན་ངག་གི་སྲོག་བཅུ་བདུན་གྱི་དཔེར་བརྗོད་》ཅེས་འདོན་སྤེལ་བྱས། ༡༩༨༣ལོར《སྦྲང་ཆར་》དེབ་གཉིས་པའི་སྟེང་ལ་ཚེ་རིང་དོན་གྲུབ་དང་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་བརྩམས་པའི་སྒྲུང་ཐུང《སྒྱུ་འབྲས་མེད་པའི་མནའ་མ་》ཞེས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱས། ༡༩༨༤ལོར《སྦྲང་ཆར་》དེབ་གཉིས་པའི་སྟེང་ལ《（བོད་ཀྱི་ཚིག་རྒྱན་རིག་པའི་སྒོ་འབྱེད་འཕྲུལ་གྱི་ལྡེ་མིག） བཀླགས་པའི་མྱོང་ཚོར—བློ་མཐུན་སངས་རྒྱས་དང་བསམ་འཆར་བརྗེ་རེས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཕུལ་བ་》ཞེས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱས། ལོ་དེར་ཁོང་གི་ཧྲོ་ཧྲིའི་དཔྱད་རྩོམ《བོད་ཀྱི་མགུར་གླུའི་བྱུང་འཕེལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་ཁྱད་ཆོས་རིག་པའི་ཁྱེའུ་རྣམ་པར་རྩེན་པའི་སྐྱེད་ཚལ་》ཞེས་པའང་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་དཔར་སྐྲུན་བྱས། དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་རྩོམ་རིག་དང་རིག་གཞུང་གི་གྲུབ་འབྲས་ལ།  བོད་ཀྱི་མཁས་པས་བསྔགས་བརྗོད་མཐོན་པོ་གནང་མྱོང་སྟེ།    བོད་ཀྱི་མཁས་པ་གྲགས་ཅན་དུང་དཀར་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་ཁོང་ནི“རང་རིགས་གཞོན་ནུའི་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་མཁས་ཅན་དང་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་མཁན” ཡིན་པར་བསྔགས་པ་མ་ཟད། སྒྲུང་རྩོམ་དང་། སྙན་ངགབོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཞིབ་འཇུག་གསུམ་གྱི་ཆ་ནས་ཁོང་གི་གྲུབ་འབྲས་ལ་གདེང་འཇོག་བྱས་ཤིང་། ཁོང་རང་མི་ཚེ་ཐུང་ཡང་གྲུབ་འབྲས་ཆེ་བར་གསུངས（མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་༡༩༩༧ལོར་དཔར་སྐྲུན་བྱས་པའི 《དཔལ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་གསུང་འབུམ》 དེབ་གཉིས་པའི་འགོ་བརྗོད་དུ་གསལ） （གཤམ་དུ《གསུང་འབུམ》ཞེས་བསྡུ་བར་བྱ）  ནུབ་བྱང་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་དགེ་རྒན་ཆེན་པོ་དོར་ཞིས་རང་ཉིད་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་དང་འབྲེལ་འདྲིས་བྱུང་ཚུལ་རྗེས་དྲན་བྱས་ཤིང་）  ཁོང་གི་རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་དང་བསམ་བློ་ལ་གདེང་འཇོག་ཆེན་པོ་གནང （《གསུང་འབུམ》དེབ་གསུམ་པའི་འགོ་བརྗོད་དུ་གསལ）བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན（ཟླ་བ）གྱིས་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ནི “དབྱངས་ཅན་མའི་ཕོ་ཉ”དང་） རྩོམ་རིག་པ་དང་） （བསམ་བློ་བ） སྙན་ངག་པ་བཅས་ཡིན་པར་སྨྲས་ལ） （སྒྱུ་རྩལ་དང་བསམ་བློ་གཉིས་ཀའི་ཆ་ནས་ཁོང་གི་སྙན་ངག་གི་གྲུབ་འབྲས་ལ་གདེང་འཇོག་མཐོན་པོ་མཛད་པ་དང་） ཁོང་ནི་སྙན་ངག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཞིང་） ཁོང་ལ་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་ནས་དགའ་བསུ་ཆེན་པོ་བྱེད་པར་གསུངས（ 《གསུང་འབུམ》དེབ་དང་པོའི་འགོ་བརྗོད་ནང་གསལ） 
         བོད་རིག་པའི་མཁས་པ་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་ཀེང་ཡུས་ཧྥང་གིས་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་རྩོམ་རིག་བརྩམས་ཆོས་ལ་དཔྱད་འཇོག་བྱེད་སྐབས་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ“ལོ་མཉམ་རྣམས་ཀྱི་ཁྲོད་ནས་ཁོང་ནི་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་པའི་བོད་ཡིག་གི་རྩོམ་པ་པོ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཞིག་རེད”（《བོད་ཀྱི་དེང་རབས་རྩོམ་རིག》ཀྲུང་གོའི་བོད་ཀྱི་ཤེས་རིག་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས༡༩༩༤ལོར་དཔར་སྐྲུན་བྱས）ཅེས་གསུངས་ལ） ན་གཞོན་སྙན་ངག་པ་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་ཡིས་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ནི“གངས་ལྗོངས་ཀྱི་ནོར་བུར”བསྔགས （《ངས་ཁྱོད་ལ་ཁ་རྡུང་གཏོང》ཞེས་པར་གསལ） དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་སྙན་ངག་གི་འཐུས་ཚབ་ཏུ་རུང་བའི་བརྩམས་ཆོས 《འཁྲུལ་མིན་རྨི་ལམ་དགའ་སྐྱེད》 ཅེས་པར་སྐབས་དང་པོའི་རྒྱལ་ཡོངས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་རྩོམ་རིག་གསར་རྩོམ་གྱི་བྱ་དགའི་སྙན་ངག་གི་བྱ་དགའ་ཐོབ།