2021ལོའི་ཀྲུང་དབྱང་གི་ཡིག་ཆ་ཨང་དང་པོ།(ཁག་དང་པོ)

རྩོམ་པ་པོ།     ཡིག་བསྒྱུར།       དུས་ཚོད།   2021-03-09   རྩོམ་ཁུངས།    ཀྲུང་གོ་བོད་ཀྱི་དྲ་བ།

ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་དང་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གིས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་དང་ཞིང་ལས་ཞིང་སྡེའི་དེང་རབས་ཅན་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བའི་སྐོར་གྱི་བསམ་འཆར།

(2021ལོའི་ཟླ1པོའི་ཚེས4ཉིན)

     ཏང་གི་སྐབས་བཅུ་དགུ་པའི་ཀྲུང་ཨུ་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་ལྔ་བའི་སྟེང《ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་གིས་རྒྱལ་དམངས་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལོ་ལྔའི་འཆར་གཞི་བཅུ་བཞི་པ་དང་2035ལོའི་རྒྱང་རིང་དམིགས་འབེན་གཏན་འཁེལ་བྱེད་པའི་སྐོར་གྱི་བསམ་འཆར》ལ་གྲོས་མཐུན་བྱུང་བ་དང་།དེས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་དུས་སྐབས་གསར་བའི་ནང་ཞིང་ལས་དང་ཞིང་སྡེ་དམིགས་བསལ་དུ་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ་དང་།ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བར་སྤྱི་ཡོངས་ནས་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ཏེ།མིག་སྔར་དང་རྗེས་ཕྱོགས་ཀྱི་དུས་སྐབས་ཤིག་གི་ནང“ཞིང་གསུམ”གྱི་བྱ་བ་ལེགས་པོར་སྒྲུབ་པའི་ཐད་ཁ་ཕྱོགས་གསལ་སྟོན་གནང་ཡོད།
    “ལོ་ལྔའི་འཆར་གཞི་བཅུ་གསུམ་པའི”དུས་སྐབས་སུ།དེང་རབས་ཞིང་ལས་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་འཕེལ་རྒྱས་ཆེན་པོ་བྱུང་ལ།གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་གྱི་མགོ་ལེགས་པོ་བརྩམས་ཡོད།ལོ་རེར་འབྲུ་རིགས་ཐོན་ཚད་བསྟུད་མར་རྒྱ་མ་དུང་ཕྱུར1.3ཡན་མངོན་འགྱུར་བྱུང་ཞིང་ཞིང་བ་མི་རེའི་ཆ་སྙོམས་ཀྱི་ཡོང་འབབ2010ལོ་ལས་ལྡབ་གཅིག་ལྷག་ཇེ་མང་དུ་སོང་ཡོད།དུས་རབས་གསར་བའི་དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་དམིགས་འབེན་དུས་བཅད་ལྟར་ལེགས་འགྲུབ་བྱས་པ་དང་།ད་ལྟའི་ཚད་གཞི་ལྟར་ན་ཞིང་སྡེའི་དབུལ་ཕོངས་མི་གྲངས་ཚང་མ་དབུལ་ཐར་བྱུང་ནས་དབུལ་ཕོངས་རྫོང་ཚང་མས་དབུལ་ཞྭ་ཕུད་ཡོད་ལ།ཡུལ་གཞན་དབུལ་སྐྱོར་གནས་སྤོར་གྱི་ལས་འགན་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་ནས་དབུལ་ནག་དང་ས་ཁོངས་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱོགས་ཡོངས་དབུལ་ཕོངས་གཙང་སེལ་བྱས་པས།མིའི་རིགས་ཀྱི་དབུལ་སེལ་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་ངོ་མཚར་བའི་བྱས་རྗེས་བསྐྲུན་ཡོད།ཞིང་སྡེའི་འཚོ་སྡོད་ཁོར་ཡུག་མངོན་གསལ་སྒོས་ལེགས་བཅོས་བྱུང་བ་དང་ཞིང་སྡེའི་བཅོས་བསྒྱུར་གཏིང་ཟབ་ངང་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ།ཞིང་སྡེའི་སྤྱི་ཚོགས་འཆམ་མཐུན་བརྟན་བརླིང་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་པས།ཞིང་སྡེས་མི་རིང་བར་དུས་མཉམ་ངང་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་བསྐྲུན་པའི་དམིགས་འབེན་མངོན་འགྱུར་བྱ་རྒྱུ་རེད།ཞིང་ལས་ཞིང་སྡེའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་གྱི་གྲུབ་འབྲས་གསར་བ་བླངས་ཤིང་།ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་དཀའ་ངལ་སྣ་ཚོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་དང་དཔལ་འབྱོར་སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་བརླིང་ཡོང་བ་ལ‘‘གདུང་ལྕམ’’ལྟ་བུའི་བྱེད་ནུས་འདོན་སྤེལ་བྱས་ཡོད།བློ་མཐུན་ཞི་ཅིན་ཕིང་སྲོག་ཤིང་ཡིན་པའི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གིས་ཟམ་མི་ཆད་པར་ཞིང་ལས་ཞིང་སྡེ་སྟོབས་ལྡན་དུ་བསྒྱུར་བའི་འཐབ་ཇུས་ཐག་གཅོད་ནི་གཞི་ནས་ཡང་དག་ཡིན་པས།ཏང་གི“ཞིང་གསུམ”སྲིད་ཇུས་ལ་ཞིང་བ་དུང་ཕྱུར་གྱིས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་ཡོད།
    “ལོ་ལྔའི་འཆར་གཞི་བཅུ་བཞི་པའི”དུས་སྐབས་ནི་དུས་བསྟུན་ལྷན་བསྐྱོད་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱང་སྐྱོད་གསར་བ་མགོ་རྩོམ་པ་དང་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་གཉིས་པའི་དམིགས་འབེན་གཉིས་པར་མདུན་བསྐྱོད་བྱེད་པའི་ལོ་ལྔ་ཚན་དང་པོ་ཡིན།མི་རིགས་བསྐྱར་དར་བྱེད་དགོས་ན་ངེས་པར་དུ་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་གཏོང་དགོས།ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དེང་རབས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དང་།ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་ཀྱི་རླབས་ཆེ་བའི་བསྐྱར་དར་མངོན་འགྱུར་བྱེད་པར་ཆེས་དཀའ་ཁག་ཆེ་བ་དང་ཆེས་ལྕི་བའི་ལས་འགན་ནི་ཞིང་སྡེ་ཡིན་ལ།གཞི་ཁྱོན་ཆེས་ཆེ་བ་དང་ཆེས་གཏིང་ཟབ་པའི་རྨང་གཞི་ཡང་སྔར་བཞིན་ཞིང་སྡེ་ཡིན།འཕེལ་རྒྱས་དོ་མཉམ་མིན་པ་དང་ཆ་ཚང་མིན་པའི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་པར་གཙོ་གནད་དང་དཀའ་གནད་ནི“ཞིང་གསུམ”ཡིན་པས།ཞིང་ལས་ཞིང་སྡེའི་ཞན་ཆ་དང་མི་འདང་སར་ཁ་གསབ་བྱེད་པ་དང་ཤང་གྲོང་མཐུན་སྦྱོར་ངང་འཕེལ་རྒྱས་སུ་འགྲོ་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་ནི་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་སུ་གྱུར་ཡོད་ལ།འཕེལ་རྒྱས་གསར་བའི་རྣམ་པ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་སྦས་ཤུགས་ནི“ཞིང་གསུམ”ཡིན་པས་ཞིང་སྡེའི་དགོས་མཁོ་རྒྱ་བསྐྱེད་པ་དང་ཤང་གྲོང་གི་དཔལ་འབྱོར་འཁོར་རྒྱུག་ཤར་གཏོང་བྱེད་པ་ནི་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་སུ་གྱུར་ཡོད།རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་ཉེན་ཁའི་འགྲན་རྩོད་སྣ་ཚོགས་ལ་ཁ་གཏོད་པར་རྨང་གཞིའི་རོགས་འདེགས་ནི“ཞིང་གསུམ”ཡིན་པས་ཞིང་ལས་ཀྱི་གཞི་རྩ་བརྟན་བརླིང་དུ་གཏོང་བ་དང“ཞིང་གསུམ”གྱི་རྨང་གཞི་བརྟན་པོར་གཏོང་བ་ནི་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་སུ་གྱུར་ཡོད།ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གིས་འཕེལ་རྒྱས་གསར་བའི་དུས་སྐབས་ཀྱི“ཞིང་གསུམ”བྱ་བ་ནི་སྔར་བཞིན་གཙོ་ཤོས་སུ་གྱུར་ཡོད་པས་ནམ་ཡིན་ཡང་ལྷོད་གཡེང་ཏུ་གཏོང་མི་རུང་ལ་ངེས་པར་ཏུ་དམ་འཛིན་བྱེད་དགོས་པར་འདོད། “ཞིང་གསུམ”གྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་ལེགས་པོ་བྱེད་པ་དེ་ཏང་ཡོངས་ཀྱི་བྱ་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་གལ་འགངས་ཆེ་ཤོས་སུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་།ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དེ་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་ཀྱི་རླབས་ཆེ་བའི་བསྐྱར་དར་མངོན་འགྱུར་བྱེད་པའི་ལས་འགན་གལ་ཆེན་དུ་བརྩིས་ནས།ཏང་ཡོངས་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱི་ནུས་ཤུགས་ཀྱིས་ཞིང་ལས་ཞིང་སྡེའི་དེང་རབས་ཅན་གྱི་གོམ་སྟབས་ཇེ་མགྱོགས་སུ་བཏང་སྟེ།རྒྱ་ཆེའི་ཞིང་བར་སྔར་ལས་མཛེས་སྡུག་གི་འཚོ་བ་རོལ་ཏུ་འཇུག་དགོས།

     གཅིག སྤྱིའི་བླང་བྱ།

 (གཅིག)མཛུབ་སྟོན་དགོངས་པ།བློ་མཐུན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དུས་རབས་གསར་བའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་དོན་མཛུབ་སྟོན་དུ་བྱས་ཏེ།ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ཏང་གི་ཐེངས་བཅུ་དགུ་པའི་ཚོགས་ཆེན་དང་སྐབས་བཅུ་དགུ་པའི་ཀྲུང་ཨུ་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ།བཞི་བ།ལྔ་བ་བཅས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བྱེད་པ་དང་།ཀྲུང་དབྱང་གི་དཔལ་འབྱོར་བྱ་བའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བྱེད་པ།གཅིག་བསྡུས་ངང“གནས་ལྔ་གཞི་གཅིག”གི་སྤྱིའི་འཆར་འགོད་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། “ཁྱོན་ཡོངས་བཞིའི”འཐབ་ཇུས་འཆར་འགོད་ལ་མཐུན་སྦྱོར་སྐུལ་འདེད་བྱེད་པ།བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ཀྱིས་འཕེལ་རྒྱས་གསར་བའི་འདུ་ཤེས་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བྱེད་པ།བརྟན་ཐོག་ཡར་འཕེལ་གྱི་སྤྱིའི་དགོངས་གཞི་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ།ཏང་གིས་ཁྱོན་ཡོངས་ནས“ཞིང་གསུམ”བྱ་བར་འགོ་ཁྲིད་བྱེད་པ།ཞིང་ལས་ཞིང་སྡེ་དམིགས་བསལ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་ཞིང་ལས་དེང་རབས་ཅན་དང་ཞིང་སྡེའི་དེང་རབས་ཅན་གཅིག་དྲིལ་ཇུས་འགོད་དང་གཅིག་གྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ།གསར་གཏོོད་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འདེད་སྐུལ་ལ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་བརྗོད་དོན་དུ་འཛིན་པ་དང་།འཕེལ་རྒྱས་དང་བདེ་འཇགས་གཅིག་གྱུར་བྱེད་པ།འཕེལ་རྒྱས་གསར་བའི་རྣམ་པ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་བླང་བྱ་མགྱོགས་མྱུར་ངང་གཏན་འབེབས་བྱས་ཏེ།ཞིང་སྡེའི་རྩ་བའི་ཚོང་གཉེར་ལམ་ལུགས་སྲ་བརྟན་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་།ཞིང་ལས་རྒྱུ་ཆ་མདོན་སྤྲོད་སྒྲིག་གཞི་བཅོས་བསྒྱུར་བྱེད་པ།ཞིང་སྡེའི་འཛུགས་སྐྲུན་དེ་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་གོ་གནས་གལ་ཆེན་ཏུ་བཞག་ནས།ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ཞིང་སྡེའི་ཐོན་ལས་དང་རིག་གནས།  ཤེས་ལྡན་མི་སྣ།སྐྱེ་ཁམས།རྩ་འཛུགས་དར་སྤེལ་སོགས་ལ་སྐུལ་འདེད་བྱེད་པ་དང་།  ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་འདོན་སྤྲོད་དང་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་ཡོལ།རིག་གནས་རྒྱུད་འཛིན་སོགས་ཀྱི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱས་ཏེ།ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་ལམ་ལུགས་སུ་སྙེགས་དགོས་པ་དང་།ཞིང་ལས་ཞིང་སྡེའི་དེང་རབས་ཅན་དུ་བསྒྱུར་བའི་གོམ་ཁ་ཇེ་མགྱོགས་སུ་བཏང་སྟེ།བཟོ་ལས་དང་ཞིང་ལས་ཕན་ཚུན་སྐུལ་འདེད་དང་མཁར་གྲོང་ཕན་ཚུན་ཁ་གསབ།མཐུན་སྦྱོར་འཕེལ་རྒྱས་བྱེད་པ།མཉམ་དུ་དར་རྒྱས་འགྲོ་བའི་གསར་དར་གྱི་བཟོ་ཞིང་མཁར་གྲོང་འབྲེལ་བ་ཆགས་སུ་བཅུག་ནས།ཞིང་ལས་སྤུས་ཚད་དང་ཕན་འབྲས་མཐོ་བ།ཞིང་སྡེ་གནས་འཚམ་དང་ལས་འཚམ་ཡིན་པ།ཞིང་བ་འབྱོར་ཕྱུག་ལྡན་པ་བཅས་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་མགོ་ལེགས་པོ་རྩོམ་པར་ནུས་ཤུགས་གང་ལེགས་འདོན་དགོས། 
 (གཉིས) དམིགས་འབེན་ལས་འགན།  2021ལོར།ཞིང་ལས་མཁོ་འདོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གྲུབ་ཚུལ་རང་བཞིན་གྱི་བཅོས་བསྒྱུར་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས་འབྲུ་རིགས་འདེབས་འཛུགས་ཀྱི་རྒྱ་ཁྱོན་གཏན་འཇགས་དང་།ཐོན་ཚད་རྒྱ་མ་དུང་ཕྱུར་ཁྲི1.3ཡན་ལ་བསླེབ་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་།གསོ་ཕག་གི་ཐོན་ལས་བརྟན་བརླིང་འཕེལ་རྒྱས་དང་།ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་སྤུས་ཚད་དང་ཟས་རིགས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ཆུ་ཚད་སྔར་ལས་མཐོར་འདེགས་སུ་གཏོང་བ་དང་།ཞིང་བའི་ཡོང་སྒོ་འཕར་བསྣོན་དེ་མཁར་གྲོང་སྡོད་དམངས་ལས་མགྱོགས་ཤིང་།དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་གྱི་གྲུབ་འབྲས་རྒྱུན་མཐུད་ངང་སྲ་བརྟན་དུ་གཏོང་དགོས།ཞིང་ལས་ཞིང་སྡེའི་དེང་རབས་ཅན་གྱི་འཆར་འགོད་ལག་བསྟར་བྱེད་མགོ་ཚུགས་པ་དང་།དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་གྱི་སྲིད་ཇུས་མ་ལག་དང་བྱ་བའི་ལམ་ལུགས་དེ་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་དང་ཕན་ནུས་ལྡན་པའི་སྦྲེལ་མཐུད་དང་།གཏན་འཇགས་བར་བརྒལ་བྱེད་པ་དང་།ཞིང་སྡེ་འཛུགས་སྐྲུན་འགུལ་སྐྱོད་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་མགོ་བརྩམས་ཏེ།ཞིང་སྡེ་འཚོ་སྡོད་ཁོར་ཡུག་ལེགས་བཅོས་མཐོར་འདེགས་སུ་བཏང་སྟེ།ཞིང་སྡེ་བཅོས་བསྒྱུར་གྱི་གཙོ་གནད་ལས་འགན་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས།ཞིང་སྡེ་སྤྱི་ཚོགས་འཆམ་མཐུན་གཏན་འཇགས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས།
    2025ལོར་བསླེབ་དུས།ཞིང་ལས་ཞིང་སྡེའི་དེང་རབས་ཅན་ལ་གལ་ཆེའི་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་ནས་ཞིང་ལས་རྨང་གཞི་སྒྲིག་ཆས་དེང་རབས་ཅན་དུས་སྐབས་གསར་བར་བསྐྱོད་པ་དང་།ཞིང་སྡེའི་འཚོ་བའི་སྒྲིག་ཆས་སྟབས་བདེ་ཅན་ཐོག་མར་མངོན་འགྱུར་བྱུང་བ་དང་།མཁར་གྲོང་གི་གཞི་རྩའི་སྤྱི་བའི་ཞབས་ཞུ་ཆ་སྙོམས་ཅན་གྱི་ཆུ་ཚད་མངོན་གསལ་གྱིས་ཇེ་མཐོར་གཏོང་དགོས།ཞིང་ལས་རྨང་གཞི་སྔར་ལས་སྲ་བརྟན་དང་།འབྲུ་རིགས་དང་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་མཁོ་འདོན་ལ་སྔར་ལས་འགན་སྲུང་ཡོད་ཅིང་།ཞིང་ལས་ཐོན་སྐྱེད་སྒྲིག་གཞི་དང་ས་ཁོངས་བཀོད་སྒྲིག་མངོན་གསལ་གྱིས་ཇེ་ལེགས་སུ་སོང་བ་དང་།ཞིང་ལས་སྤུས་ཚད་ཕན་འབྲས་དང་འགྲན་རྩོད་ནུས་ཤུགས་མངོན་གསལ་གྱིས་ཇེ་མཐོར་བཏང་ནས།དེང་རབས་ཞིང་སྡེའི་ཐོན་ལས་མ་ལག་ཐོག་མར་ཆགས་པ་དང་།ཆ་རྐྱེན་ཡོད་པའི་ས་ཁུལ་གྱིས་སྔོན་ལ་ཞིང་ལས་དེང་རབས་ཅན་མངོན་འགྱུར་བྱེད་དགོས།དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་གྱི་གྲུབ་འབྲས་སྲ་བརྟན་རྒྱ་བསྐྱེད་དང་།མཁར་གྲོང་སྡོད་དམངས་ཀྱི་ཡོང་སྒོའི་བར་ཁྱད་ཆུང་རུ་གཏོང་དགོས།ཞིང་སྡེའི་ཐོན་སྐྱེད་འཚོ་བའི་རྣམ་པ་དེ་བཙོག་མེད་ཅན་དུ་གཏོང་བར་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་ནས་ལུད་རྫས་ཞིང་སྨན་བེད་སྤྱོད་ཚད་ཇེ་ཉུང་དུ་གཏོང་བ་དང་།ཞིང་སྡེའི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ལ་མངོན་གསལ་གྱིས་ལེགས་བཅོས་བྱེད་དགོས།ཞིང་སྡེ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཕན་འབྲས་མངོན་གསལ་བླངས་ཏེ།ཞིང་སྡེའི་རྣམ་པར་འགྱུར་ལྡོག་གཏོང་བ་དང་།ཞིང་སྡེ་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གསོན་ཤུགས་སྐུལ་སྤེལ་བྱས་ནས་ཞིང་སྡེའི་དཔལ་ཡོན་ཚད་གཞི་མངོན་གསལ་གྱིས་ཇེ་མཐོར་གཏོང་བ་དང་།ཞིང་སྡེ་འཕེལ་རྒྱས་བདེ་འཇགས་ལ་སྔར་བས་འགན་སྲུང་ནུས་ལྡན་བྱས་ནས་ཞིང་བའི་ཐོབ་སྣང་དང་སྐྱིད་སྣང་།བདེ་སྣང་བཅས་མངོན་གསལ་གྱིས་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས།

     གཉིས། དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་གྱི་གྲུབ་འབྲས་དང་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་གཉིས་ཀྱི་ཕན་ནུས་ལྡན་པའི་འབྲེལ་མཐུད་སྲ་བརྟན་དང་རྒྱ་བསྐྱེད་པ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་དགོས།

  (གསུམ)འབྲེལ་མཐུད་བར་བརྒལ་དུས་སྐབས་སྒྲིག་འཛུགས་བྱེད་དགོས།དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་གྱི་དམིགས་འབེན་ལས་འགན་ལེགས་འགྲུབ་བྱས་རྗེས།དབུལ་ཐར་བྱུང་བའི་རྫོང་གིས་དབུལ་ཐར་བྱུང་རྗེས་ཀྱི་ཉིན་ནས་བཟུང་ལོ་ལྔའི་བར་བརྒལ་དུས་སྐབས་བཙུགས་ནས་དབུལ་སྐྱོར་ལ་རོགས་འདེགས་བྱེད་དགོས།ཐོད་བརྒལ་དུས་སྐབས་ནང་ད་ཡོད་ཀྱི་རོགས་སྐྱོར་སྲིད་ཇུས་སྤྱིའི་ཆ་ནས་གཏན་འཇགས་བྱེད་པ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད།རིམ་བཞིན་རིགས་དབྱེ་ནས་ལེགས་བཅོས་སྙོམ་སྒྲིག་བྱེད་པ་དང་།ལུགས་མཐུན་སྒོས་གོ་རིམ་དང་ཤུགས་ཚད།དུས་བཀག་བཅས་ལ་ཚོད་འཛིན་བྱས་ཏེ་རིམ་བཞིན་གཅིག་བསྡུས་ཐོན་ཁུངས་ཀྱིས་དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ནས་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་དུ་གཏོང་བར་གཏན་འཇགས་ངང་བར་བརྒལ་བྱེད་པ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་དགོས་ལ།  “ཞིང་གསུམ”བྱ་བའི་གཙོ་གནད་ལ་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་གྱི་འགྱུར་ལྡོག་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།རིགས་སོ་སོའི་སྲིད་ཇུས་ཇེ་ལེགས་སུ་གཏོང་བའི་བྱེ་བྲག་གི་བྱེད་ཐབས་བཏོན་ནས།བྱ་བ་དང་སྲིད་ཇུས་ལ་ཆད་ལུས་མེད་པར་ཁག་ཐེག་བྱེད་དགོས།
 (བཞི)དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་གྱི་གྲུབ་འབྲས་སྲ་བརྟན་རྒྱ་བསྐྱེད་གཏོང་དགོས།ཕྱིར་དབུལ་ལོག་གི་ལྟ་སྐུལ་ཚད་ལེན་དང་རོགས་སྐྱོར་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས།ཕྱིར་དབུལ་ལོག་གི་དབུལ་ཕོངས་མི་གྲངས་དུས་ཐོག་ཏུ་རྙེད་པ་དང་།དུས་ཐོག་ཏུ་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་དགོས་ལ།གཞི་ཁྱོན་རང་བཞིན་གྱི་དབུལ་ལོག་ཚད་མཐའ་འགོག་སྲུང་བྱེད་དགོས།བདེ་བཀོད་ས་ཁུལ་ཆེ་འབྲིང་ཅན་གཙོ་གནད་དུ་བྱས་ཏེ།ཡུལ་གཞན་གནས་སྤོར་གྱི་རྒྱུན་མཐུད་རོགས་སྐྱོར་བྱ་བ་གཟབ་ནན་སྒོས་སྒྲུབ་པ་དང་།ལས་ཞུགས་དང་ཐོན་ལས་རོགས་སྐྱོར་ཤུགས་ཚད་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ།བདེ་བཀོད་ས་ཁུལ་གྱི་རྨང་གཞི་སྒྲིག་ཆས་དང་ཐོན་ལས་གླིང་ཁུལ་གྱི་སྒྲིག་ཆས།དེ་མིན་སྤྱི་བའི་ཞབས་ཞུའི་སྒྲིག་ཆས་བཅས་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས།སྡེ་ཁུལ་གྱི་བཅོས་སྐྱོང་ནུས་ཤུགས་མཐོར་འདེགས་སུ་གཏོང་དགོས།རོགས་སྐྱོར་ལས་གཞིའི་མ་རྩའི་དོ་དམ་དང་ལྟ་སྐུལ་ལ་ཤུགས་བསྣོན་དགོས།
 (ལྔ)དབུལ་ཐར་ས་ཁུལ་གྱི་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་རྒྱུན་མཐུད་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།དབུལ་ཐར་ས་ཁུལ་གྱི་ཁྱད་ལྡན་གསོ་སྤེལ་ལས་རིགས་མཐོར་འདེགས་སུ་གཏོང་བ་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང་།ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཕྱིར་འཚོང་འབྲེལ་མཐུད་བྱ་འགུལ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་ཏེ་འཛད་སྤྱོད་རོགས་སྐྱོར་གཏིང་ཟབ་ངང་རྒྱ་བསྐྱེད་དགོས།རྩ་འཛུགས་ཡོད་པའི་ངལ་རྩོལ་ནུས་ཤུགས་ཕྱིར་གཏོང་བྱ་བ་ལེགས་པོར་སྒྲུབ་པ་དང་།སྤྱི་ཕན་ལས་གནས་གཅིག་བསྡུས་ཀྱིས་བེད་སྤྱོད་གང་ལེགས་བྱས་ནས་ཆ་རྐྱེན་དང་མཐུན་པའི་ལས་ཞུགས་ཀྱི་དཀའ་ཁག་ཡོད་པའི་མི་སྣར་ལས་ཞུགས་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་དགོས།ཞིང་ལས་ཞིང་སྡེའི་རྨང་གཞི་སྒྲིག་ཆས་འཛུགས་སྐྲུན་ཁྱབ་ཁོངས་རྒྱ་བསྐྱེད་དེ་ལས་ཚབ་རྒུད་སྤྲོད་ཀྱི་རྣམ་པས་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་པ་དང་།དབུལ་ཐར་མི་གྲངས་དང་ཡོང་སྒོ་དམའ་བའི་མི་གྲངས་དེ་ས་གནས་དེ་ག་ནས་ལས་ཞུགས་བྱེད་པར་ནང་འགུག་བྱེད་དགོས།དབུལ་ཐར་ས་ཁུལ་དུ་ས་ཁོངས་རང་བཞིན་དང་ས་ཁུལ་བརྒལ་བའི་གཙོ་གནད་རྨང་གཞི་སྒྲིག་ཆས་ལས་གཞི་སྐོར་ཞིག་གཙོ་གནད་དུ་བཟུང་ནས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས།དབུལ་ཐར་རྫོང་གི་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་གྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཚད་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།ནུབ་རྒྱུད་ས་ཁུལ་གྱི་དབུལ་ཐར་རྫོང་གི་ཁྲོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་གྱི་གཙོ་གནད་དབུལ་སྐྱོར་རྫོང་སྐོར་ཞིག་གཏན་འཁེལ་བྱས་ནས་གཅིག་བསྡུས་སྒོས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ་དང་།ས་གནས་སོ་སོའི་རང་བདག་སྒོས་དབུལ་ཐར་རྫོང་ཁ་ཤས་བདམས་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་གྱི་གཙོ་གནད་དབུལ་སྐྱོར་རྫོང་དུ་གཏན་འཁེལ་བྱེད་དགོས།དབུས་ནུབ་རྒྱུད་ཀྱི་མཐུན་སྦྱོར་དང་ཁ་གཏད་རོགས་སྐྱོར།སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་རོགས་སྐྱོར་ཁྲོད་ཞུགས་པའི་ལམ་ལུགས་སོགས་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་འཐུས་ཚང་གཏོང་དགོས།
 (དྲུག)ཞིང་སྡེའི་ཡོང་སྒོ་དམའ་བའི་མི་གྲངས་ཀྱི་རྒྱུན་རྣམ་ཅན་གྱི་རོགས་སྐྱོར་ལ་ཤུགས་བསྣོན་དགོས།ཞིང་སྡེའི་ཡོང་སྒོ་དམའ་བའི་མི་གྲངས་ཀྱི་འགུལ་རྣམ་ལྟ་ཞིབ་བྱ་བ་སྤེལ་བ་དང་།རིམ་བགོས་རིགས་དབྱེའི་རོགས་སྐྱོར་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས།ངལ་རྩོལ་ནུས་ཤུགས་ཡོད་པའི་ཞིང་སྡེའི་ཡོང་སྒོ་དམའ་བའི་མི་གྲངས་ལ་གསར་སྤེལ་ཅན་གྱི་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་པ་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་།དེའི་ནང་རྐྱེན་འཕེལ་རྒྱས་ནུས་ཤུགས་མཐོར་འདེགས་སུ་བཏང་ནས་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་དང་ལས་ཞུགས་བྱེད་དུ་འཇུག་དགོས་ལ།ལག་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱུག་འགྱུར་བྱེད་དགོས།དབུལ་ཐར་མི་གྲངས་ཁྲོད་ངལ་རྩོལ་ནུས་ཤུགས་ཤོར་བ་མ་ཟད་ཐོན་ལས་ལས་ཞུགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོང་སྒོ་གཏན་འཇགས་བྱེད་མི་ཐུབ་པའི་མི་གྲངས་ལ།ད་ཡོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་འགན་སྲུང་མ་ལག་རྨང་གཞི་བྱས་ཏེ།གཏན་འཁེལ་ལྟར་ཞིང་སྡེའི་མ་མཐའི་འགན་སྲུང་དང་དམིགས་བསལ་དཀའ་ངལ་ཡོད་པའི་མི་སྣའི་ཁྲོད་འཇོག་དགོས་པ་མ་ཟད།དཀའ་ངལ་གྱི་རིགས་དབྱེ་ལྟར་དུས་ཐོག་ཏུ་ཆེད་སྤྱོད་རོགས་སྐྱོར་དང་གནས་སྐབས་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། 

    གསུམ། ཞིང་ལས་ཀྱི་དེང་རབས་ཅན་ལ་མགྱོགས་མྱུར་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།

  (བདུན)འབྲུ་རིགས་དང་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་གལ་ཆེན་མཁོ་སྤྲོད་ཀྱི་འགན་སྲུང་བྱེད་ནུས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།ས་གནས་རིམ་པ་སོ་སོའི་ཏང་ཨུ་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་འབྲུ་རིགས་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་འགན་འཁྲི་ཏན་ཏིག་གིས་འཁུར་བ་དང་འབྲུ་རིགས་བདེ་འཇགས་ཏང་སྲིད་ཀྱི་འགན་འཁྲི་གཅིག་མཚུངས་སྒོས་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས།ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་གལ་ཆེན་འགན་སྲུང་བྱེད་པའི་འཐབ་ཇུས་གཏིང་ཟབ་ངང་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང་།འབྲུ་རིགས་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཧྲིན་ཀྲང་གི་འགན་འཁྲིའི་ལམ་ལུགས་དང“ཚོད་སླེའི”ཧྲི་ཀྲང་གི་འགན་འཁྲིའི་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ།འབྲུ་རིགས་དང་སྲིང་བལ།སྣུམ།ཀ་ར།ཤ་སོགས་མཁོ་སྤྲོད་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ཡོང་བར་ཁག་ཐེག་བྱ་དགོས། “ལོ་ལྔའི་འཆར་གཞི་བཅུ་བཞི་པའི”རིང་།ཞིང་ཆེན(རང་སྐྱོང་ལྗོངས།ཐད་གཏོགས་གྲོང་ཁྱེར།)སོ་སོས་འབྲུ་རིགས་འདེབས་ཁྱོན་བརྟན་པོ་ཡོང་བ་དང་མུའུ་རེའི་ཐོན་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས།འབྲུ་རིགས་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་ནུས་ཁུལ་དང་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་གལ་ཆེན་ཐོན་སྐྱེད་སྲུང་སྐྱོང་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འབྲུ་རིགས་བདེ་འཇགས་ཐོན་ལས་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས།འབྲུ་འདེབས་ཞིང་པའི་ཁ་གསབ་ཇེ་བརྟན་དུ་བཏང་ནས་འབྲུ་འདེབས་ལ་ལུགས་མཐུན་གྱི་ཕན་འབྲས་ཐོན་པར་བྱེད་དགོས།འབྲས་དང་གྲོ་ཉོ་སྒྲུབ་བྱེད་པའི་རིན་གོང་དམའ་ཤོས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་།མ་རྨོས་ལོ་ཏོག་དང་སྲན་ཆེན་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་མཁན་ལ་ཁ་གསབ་བྱེད་པའི་སྲིད་ཇུས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།
     ཞིང་ལས་ཀྱི་གྲུབ་ཚུལ་ལེགས་སྒྲིག་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏིང་ཟབ་གཏོང་བ་དང་།ས་བོན་རྒྱུད་བཟང་དུ་གཏོང་བ།སྤུས་ཚད་ཇེ་ལེགས་སུ་གཏོང་བ།ཚོང་རྟགས་གྲགས་ཅན་གཏོད་པ།ཚད་ལྡན་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཐོན་སྐྱེད་བཅས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།སྔོ་སྐམ་མ་རྨོས་ལོ་ཏོག་སོགས་སྤུས་ལེགས་གཟན་རྩྭ་དང་གཟན་ཆས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་སྐུལ་ལྕག་གཏོང་བ་དང་སྲན་ཆེན་ཐོན་སྐྱེད་གཏན་འཇགས་བྱེད་པ་དང་།ཐབས་མང་མཉམ་སྤྱོད་ཀྱིས་པད་ཁ་དང་བ་དམ་སོགས་སྣུམ་རྒྱུ་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་དགོས།འབྲུ་ཐོན་རྫོང་ཆེན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་སྲིད་ཇུས་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།འབྲས་དང་གྲོ།མ་རྨོས་ལོ་ཏོག་བཅས་འབྲུ་རིགས་ལོ་ཏོག་ཆེ་གྲས་གསུམ་གྱི་མ་གནས་ཆ་ཚང་འགན་བཅོལ་དང་ཡོང་འབབ་འགན་བཅོལ་གྱི་ཚོད་ལྟའི་ཁྱབ་ཁོངས་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་རྒྱུ་དང་།ཆ་རྐྱེན་འཛོམས་པའི་ཞིང་ཆེན་གྱིས་འབྲུ་རིགས་ཐོན་ཁུལ་རྫོང་ཆེན་གྱི་འབྲུ་རིགས་ལོ་ཏོག་ཆེ་གྲས་གསུམ་གྱི་ཞིང་ལས་འགན་བཅོལ་གྲོན་དངུལ་རྫོང་རིམ་པའི་ཁ་གསབ་བསྡུར་ཚད་ཇེ་དམའ་རུ་གཏོང་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས།འབྲུ་རིགས་སྤུས་ལེགས་ཀྱི་བཟོ་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་སྤེལ་གཏིང་ཟབ་གཏོང་དགོས།དེང་རབས་ཀྱི་གསོ་སྤེལ་མ་ལག་འཛུགས་སྐྱོང་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ་དང་།ཕག་གསོའི་རྨང་གཞིའི་ཐོན་ནུས་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ།ཕག་གསོའི་ཐོན་ལས་བརྟན་ཞིང་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་ཡུན་ཕན་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།ཧུར་ཐག་གིས་ནོར་ལུག་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་འོ་ལས་དར་སྤེལ་གཏོང་བའི་འགུལ་སྐྱོད་མུ་མཐུད་དུ་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང་།ཆུའི་ཐོན་རྫས་གནོད་མེད་དང་སྐྱོན་བྲལ་ངང་གསོ་སྤེལ་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།ཉ་ལས་གྲུ་ཁ་འཛུགས་སྐྲུན་དང་དོ་དམ་བཅོས་བསྒྱུར་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།ཤིང་རྒྱུད་འབྲུ་སྣུམ་དང་ནགས་བརྟེན་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཉོ་ཚོང་གི་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་ཚུལ་ཇེ་ལེགས་སུ་གཏོང་བ་དང་།ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ནང་འདྲེན་སྣ་མང་ཅན་གྱི་འཐབ་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱེད་པ།ཁེ་ལས་གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་མཁོ་སྤྲོད་ཕྲེང་འབྲེལ་ནང་ཞུགས་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས།ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་གལ་ཆེན་ལྐོག་འདྲེན་བྱེད་པར་རྡུང་རྡེག་གཏོང་བའི་མཐོ་གནོན་གནས་སྟངས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས།འགག་སྒོའི་རིམས་བཤེར་དང་ཕྱི་ནས་ནང་འཛུལ་བྱས་པའི་དངོས་རིགས་ཀྱི་སྔོན་འགོག་དང་ཚོད་འཛིན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།འབྲུ་རིགས་གྲོན་ཆུང་གི་འགུལ་སྐྱོད་སྤེལ་ནས་ཐོན་སྐྱེད་དང་འཁོར་རྒྱུགལས་སྣོན།གསོག་འཇོགའཛད་སྤྱོད་བཅས་ཀྱི་གོ་རིམ་ཁྲོད་འབྲུ་རིགས་ཟད་གྲོན་དང་འཕྲོ་བརླག་ཇེ་ཉུང་དུ་གཏོང་དགོས།
 (བརྒྱད)ས་བོན་ལས་རིགས་ཀྱི་བསྐྱར་ལོག་དམག་འཐབ་ཡག་པོ་རྒྱག་དགོས།ཞིང་ལས་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་ས་བོན་ནི་རྨང་གཞི་ཡིན།ཞིང་ལས་ཀྱི་སོན་རྒྱུའི་ཐོན་ཁུངས་སྲུང་སྐྱོང་དང་གསར་སྤེལ་བེད་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་།ཐེངས་གསུམ་པའི་ཞིང་ལས་སྐྱེ་དངོས་ཀྱི་སོན་རྒྱུའི་ཐོན་ཁུངས་དང་།སྒོ་ཕྱུགས་དང་ཁྱིམ་བྱ་རིགས་ཀྱི་སོན་རྒྱུའི་ཐོན་ཁུངས་བརྟག་དཔྱད་དང་བསྡུ་རུབ་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་མགྱོགས་སུ་བཏང་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལོ་ཏོག་དང་སྒོ་ཕྱུགས།ཁྱིམ་བྱ།རྒྱ་མཚོའི་ཉ་ལས་བཅས་ཀྱི་སྐྱེ་དངོས་ཀྱི་སོན་རྒྱུའི་ཐོན་ཁུངས་མཛོད་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས།རྒྱུད་སྤེལ་གྱི་རྨང་གཞིའི་རང་བཞིན་གྱི་ཞིབ་འཇུག་དང་གཙོ་གནད་རྒྱུད་སྤེལ་རྣམ་གྲངས་ལ་ཡུན་རིང་ངང་རྒྱབ་སྐྱོར་བརྟན་པོ་བྱ་དགོས།ཞིང་ལས་ཀྱི་སྐྱེ་དངོས་སོན་གསོའི་ཚན་རྩལ་རྣམ་གྲངས་གལ་ཆེན་གང་མགྱོགས་ཀྱིས་ལག་བསྟར་བྱ་དགོས།ཞིང་ལས་སྐྱེ་དངོས་དང་སྒོ་ཕྱུགས་དང་ཁྱིམ་བྱའི་སོན་བཟང་མཉམ་འབྲེལ་འགག་སྒྲོལ་གཏིང་ཟབ་ངང་སྤེལ་དགོས།སྒོ་ཕྱུགས་དང་ཁྱིམ་བྱའི་རིགས་རྒྱུད་ལེགས་བཅོས་འཆར་གཞི་དང་དེང་རབས་ས་བོན་ལས་རིགས་མཐོར་འདེགས་ལས་གཞི་གསར་པ་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས།ཚན་རིག་ལ་བརྩི་འཇོག་དང་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ནན་མོས་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་དངོས་སོན་གསོ་ཐོན་ལས་ཅན་གྱི་ཉེར་སྤྱོད་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།སོན་གསོའི་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ཤེས་བྱའི་ཐོན་དངོས་བདག་དབང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།སོན་ལས་སྣེ་འདྲེན་ཁེ་ལས་ཀྱིས་ཚོང་ལས་ཅན་གྱི་སོན་གསོའི་མ་ལག་གསར་འཛུགས་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་རྒྱུར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ནས་ནན་ཧྥང་ཀུའེ་ཀུའུ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ་དང་།སོན་གསོའི་རྟེན་གཞི་དང་སོན་བཟང་གསོ་སྤེལ་མ་ལག་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས་གལ་ཆེའི་སོན་སྣ་ཞིབ་འཇུག་གསར་སྤེལ་དང་ཁྱབ་གདལ་བཏང་རྗེས་ཀྱི་ཁ་གསབ་སྲིད་ཇུས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ་གསོ་སྤེལ་གཞི་གཅིག་ཅན་གྱི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།
 (དགུ)རྨོ་ཞིང་མུའུ་དུང་ཕྱུར18ཀྱི་དམར་ཐིག་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བརྟན་སྲུང་བྱ་དགོས།སྐྱེ་ཁམས་དང་ཞིང་ལས།མཁར་གྲོང་སོགས་ཀྱི་བྱེད་ནུས་བར་སྟོང་གཅིག་གྱུར་གྱིས་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་པ་དང་།ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་བར་སྟོང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དོ་དམ་དང་ཚོད་འཛིན་མཐའ་མཚམས་དབྱེ་འབྱེད་བྱས་ཏེ།ས་ཞིང་སྤྱོད་སྒོ་རྩིས་སྤྲོད་དོ་དམ་ལག་བསྟར་ཡང་དག་བྱ་དགོས།བྱེད་ཐབས་ནན་མོ་སྤྱད་དེ་རྨོ་ཞིང་སྲུང་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་དོན་འཁྱོལ་བྱ་དགོས།སྒྲིག་འགལ་ངང་རྨོ་ཞིང་བདག་འཛིན་དང་རང་བྱུང་གི་ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ནས་ལྗང་བསྒྱུར་ནགས་བསྐྲུན་དང་མཚེའུ་སྔོག་ལྗོངས་སྐྲུན་རིགས་གཏན་འགོག་བྱེད་དགོས་པ་དང་།ཞིང་ལས་མ་ཡིན་པའི་འཛུགས་སྐྲུན་གྱིས་རྨོ་ཞིང་བདག་བཟུང་བྱེད་པའི་རིགས་ལ་ཚོད་འཛིན་ནན་མོ་བྱེད་དགོས་ལ།ཞིང་སྡེ་རུ་རྨོ་ཞིང་གང་བྱུང་དུ་བདག་བཟུང་བྱས་ནས་སྡོད་ཁང་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ཆེད་དོན་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་སྒོ་གཏིང་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་ནས་རྨོ་ཞིང“ཞིང་ལས་ཐད་བཀོལ་སྤྱོད་མི་བྱེད་པ”བཀག་སྡོམ་དང“འབྲུ་རིགས་མི་འདེབས་པར”མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྔོན་འགོག་བྱེད་དགོས།རྨོ་ཞིང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པའི་དམིགས་བསལ་གྱི་གོ་རིམ་ཁ་གསལ་བཟོས་ཏེ་གཏན་འཇགས་གཞི་རྩའི་ཞིང་ས་གཙོ་བོ་འབྲུ་རིགས་དང་ལྷག་པར་དུ་བཟའ་འབྲུ་ཐོན་སྐྱེད་ཐད་སྤྱོད་པ་དང་།སྤྱིར་བཏང་གི་རྨོ་ཞིང་དག་གཙོ་བོ་འབྲུ་རིགས་དང་སྲིང་བལ།སྣུམ།ཀ་ར།སྔོ་ཚོད་སོགས་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་དང་གཟན་རྩྭ་གཟན་ཆས་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་པའི་ཐད་སྤྱོད་དགོས།
   རྨོ་ཞིང་དང་གཏན་འཇགས་གཞི་རྩའི་ཞིང་སའི་དོ་དམ་དམིགས་ཚད་དང་བཀག་སྡོམ་བྱེད་ཚད་མི་འདྲ་བ་ཁ་གསལ་བཟོ་བ་དང་།རྨོ་ཞིང་ནགས་ས་དང་ལྡུམ་རར་བསྒྱུར་བ་སོགས་ཀྱི་གཞན་པའི་བེད་སྤྱོད་ལ་ཚོད་འཛིན་ནན་མོ་བྱེད་པ།ས་ཞིང་འཁོར་རྒྱུག་གི་སྤྱོད་སྒོར་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ་རྨོ་ཞིང་གི་གྲངས་འབོར་ཉུང་དུ་མི་འགྲོ་བ་དང་སྤུས་ཀ་ཇེ་ལེགས་སུ་འགྲོ་བར་ཁག་ཐེག་བྱ་དགོས།ཚད་གཞི་མཐོ་བའི་ཞིང་ཁའི་འཛུགས་སྐྲུན་རེས་སྐོར་གསར་པའི་འཆར་འགོད་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང་།འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ཚད་གཞི་དང་སྤུས་ཀ་ཇེ་ལེགས་སུ་གཏོང་བ།དོ་དམ་སྲུང་སྐྱོང་གི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ།ཐབས་ལམ་མང་པོར་བརྟེན་ནས་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་མ་དངུལ་གྲབས་གསོག་བཅས་བྱས་ཏེ་ཀྲུང་དབྱང་དང་ས་གནས་ཀྱིས་ཐུན་མོང་ཐོག་འབྲུ་རིགས་གཙོ་ཐོན་ཁུལ་གྱི་ཚད་གཞི་མཐོ་བའི་ཞིང་ཁ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་མ་དངུལ་འཇོག་གྲངས་ཇེ་མང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། 2021ལོར་ཐན་ཞོད་གང་བྱུང་ཡང་ལོ་ཏོག་བསྡུ་རྒྱུ་ཁག་ཐེག་དང་ཐོན་ཚད་མཐོ་ཞིང་བརྟན་ལ་ཚད་གཞི་མཐོ་བའི་ས་ཞིང་མུའུ་དུང་ཕྱུར1འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུ།ཚད་གཞི་མཐོ་བའི་ཞིང་ཁ་འཛུགས་སྐྲུན་ཁྲོད་ཁ་སྣོན་བྱས་པའི་རྨོ་ཞིང་དེ་བཟུང་གསབ་དོ་སྙོམས་དང་རྨོ་ཞིང་ཁ་གསབ་ཀྱི་དམིགས་ཚད་དུ་བརྩིས་ནས་ཞིང་ཆེན་ནང་ཁུལ་དུ་སྙོམ་སྒྲིག་བྱས་ཏེ།དེའི་ཡོང་འབབ་ཚད་གཞི་མཐོ་བའི་ཞིང་ཁའི་འཛུགས་སྐྲུན་ཐད་སྤྱོད་དགོས།འཛུགས་སྐྲུན་བདག་བཟུང་གི་རྨོ་ཞིང་བཟུང་གསབ་དོ་མཉམ་གྱི་དོ་དམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་ལེགས་བཅོས་བྱེད་དགོས་ལ།གསར་བསྣན་རྨོ་ཞིང་གི་ཞིབ་དཔྱད་གཏན་འཁེལ་དང་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ལ་གཟབ་ནན་བྱེད་དགོས།རྨོ་ཞིང་གི་གྲངས་འབོར་དང་སྤུས་ཚད་ལ་ལྟ་ཞིབ་དང་དོ་དམ་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་།རྨོ་ཞིང་སྲུང་སྐྱོང་གི་ལྟ་ཞིབ་དང་ཁྲིམས་བསྟར་ལ་ལྟ་སྐུལ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས་པ་དང་། “ལོ་ལྔའི་འཆར་གཞི་བཅུ་གསུམ་པ”རིང་གི་ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་སྲིད་གཞུང་གི་རྨོ་ཞིང་སྲུང་སྐྱོང་འགན་འཁྲིའི་དམིགས་ཚད་ལ་ཞིབ་དཔྱད་བྱེད་དགོས།
 (བཅུ)དེང་རབས་ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་དང་དངོས་པོའི་སྒྲིག་ཆས་ཀྱི་འདེགས་སྐྱོར་ཇེ་དྲག་ཏུ་གཏོང་དགོས།ཆུ་འདྲེན་ཞིང་ས་ཆེ་འབྲིང་ཁུལ་དུ་མུ་མཐུད་དུ་སྒྲིག་ཆས་དང་དེང་རབས་ཅན་གྱི་བསྒྱུར་བཀོད་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། 2025ལོར་བསླེབ་དུས་ད་ཡོད་ཀྱི་ཉེན་ཡོད་ཆུ་མཛོད་ཚང་མའི་ཉེན་སེལ་བརྟན་བཟོ་ལེགས་འགྲུབ་བྱེད་དགོས།ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་རང་ཚུགས་རང་སྤེལ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་།ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ཞིབ་འཇུག་རྒྱབ་སྐྱོར་ནང་རྐྱེན་བརྟན་བརླིང་གིས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ།ལམ་ལུགས་བཅོས་བསྒྱུར་གཏིང་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་ཏེ།གསར་གཏོད་རྟེན་གཞིའི་སྟེགས་བུ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་དགོས།གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་གྱི་ཚན་རྩལ་འདེགས་སྐྱོར་འགུལ་སྐྱོད་གཏིང་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་དགོས།མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭས་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་ལ་བློ་གྲོས་ཀྱི་ཞབས་ཞུ་མཁོ་འདོན་བྱེད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས།ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཅན་གྱི་ཞབས་ཞུ་མ་ལག་འཛུགས་པར་ཤུགས་སྣོན་པ་དང་།ཚན་རྩལ་ཆེད་མངགས་པའི་ལམ་ལུགས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏིང་ཟབ་གཏོང་དགོས།རྒྱལ་ཁབ་དྲོད་ཁུལ་ཀྱི་ཞིང་ལས་ལྟེ་གནས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས།ཞིང་ལས་འཕྲུལ་ཆས་རང་བདག་གསར་བཟོ་ནུས་པ་མཐོར་འདེགས་སུ་བཏང་ནས།ཚད་མཐོའི་རིག་ནུས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་།རི་ཁུལ་གྱི་ཞིང་ལས་འཕྲུལ་ཆས་ཞིབ་འཇུག་གསར་གཏོད་གསར་བཟོ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས་ཤིང་།མངགས་ཉོ་ཁ་གསབ་བྱེད་ཤུགས་ཆེར་བསྐྱེད་དེ།ཞིང་ལས་འཕྲུལ་ཆས་ལས་སྒྲུབ་ཁ་གསབ་སྤེལ་དགོས།སྲོག་ཆགས་རིམས་འགོག་དང་ཞིང་ལས་སྐྱེ་དངོས་ནད་འབུའི་གནོད་འཚེ་འགོག་བཅོས་མ་ལག་འཛུགས་སྐྲུན་ཤུགས་དྲག་ཏུ་བཏང་ནས་སྔོན་འགོག་ཚོད་འཛིན་ནུས་པ་མཐོར་འདེགས་སུ་གཏོང་དགོས། 
 (བཅུ་གཅིག)དེང་རབས་ཞིང་སྡེའི་ཐོན་ལས་མ་ལག་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ།ཞིང་སྡེའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་ཐོན་ཁུངས་ལེགས་ཆར་བརྟེན་ནས།ཞིང་ལས་ཀྱི་ཁྱོན་ཡོངས་ཐོན་ལས་ཕྲེང་འབྲེལ་སྐྲུན་པ་དང་།ཐོན་ལས་ཕྲེང་འབྲེལ་གྱི་གཙོ་གཞི་རྫོང་མཁར་དུ་བཞག་ནས།ཞིང་བ་སྔར་ལས་མང་པོར་ཐོན་ལས་ཡོང་སྒོ་འཕར་བའི་རིན་ཐང་མཉམ་སྤྱོད་བྱས་ཏེ།དེང་རབས་ཞིང་ལས་ཀྱི་ཁྱོན་ཡོངས་ཐོན་ལས་ཕྲེང་འབྲེལ་ཚད་གཞི་མ་ལག་མྱུར་ཏུ་འཛུགས་སྐྲུན་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་།རྣམ་པ་གསར་པའི་ཞིང་ལས་གཉེར་སྐྱོང་གཙོ་གཞིས་ཚད་གཞི་ལྟར་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།ཞིང་ལས་སྣེ་འདྲེན་ཁེ་ལས་ཀྱི་ཚད་ལྡན“སྣེ་ཁྲིད་པ”གསོ་སྐྱོང་བྱེད་དགོས།རྫོང་ཁོངས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཐོན་ཁུལ་ནས་ཐོག་མའི་ལས་སྣོན་དང་སྤུས་ལེགས་ལས་སྣོན་བཀོད་སྒྲིག་ལ་རྐང་བཙུགས་ཏེ།དེང་རབས་ཞིང་ལས་ཐོན་ལས་གླིང་དང་ཞིང་ལས་ཐོན་ལས་སྟོབས་ལྡན་གྲོང་རྡལ།ལེགས་ཆ་ཆེ་ཞིང་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་ཐོན་ལས་ཁྱུ་ཚོགས་བཅས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས།སྤྱི་ཕན་རང་བཞིན་གྱི་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཁྲོམ་ར་དང་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་འཁོར་རྒྱུག་རྐང་འཛིན་དྲ་རྒྱ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཁམས་གསེང་ཞིང་ལས་དང་ཞིང་སྡེའི་ཡུལ་སྐོར་སྤུས་ལེགས་ཐོན་རྫས་ལམ་ཐིག་གསར་སྤེལ་བྱས་ཏེ་སྒྲིག་ཆས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།ཞིང་སྡེའི་ཐོན་ལས་དང་པོ་དང་གཉིས་པ།གསུམ་པ་བཅས་མཉམ་འདྲེས་འཕེལ་རྒྱས་དཔེ་སྟོན་གླིང་དང་ཚན་རྩལ་དཔེ་སྟོན་གླིང་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།ཞིང་ལས་དེང་རབས་ཅན་དཔེ་སྟོན་ཁུལ་དེ་ཞིང་ལས་དེང་རབས་ཅན་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་འཛིན་ལུང་གལ་ཆེན་དུ་བཟུང་སྟེ།ཞིང་ལས་ཐོན་ལས་མ་ལག་དང་ཐོན་སྐྱེད་མ་ལགགཉེར་སྐྱོང་མ་ལག་དེང་རབས་ཅན་གྱི་ཆུ་ཚད་མཐོར་འདེགས་བཅས་ལ་དམིགས་ནས།དམིགས་ཚད་མ་ལག་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དང་།ཐོན་ཁུངས་སྒྲིག་སྦྱོར་དང་སྲིད་ཇུས་ཕྱོགས་བསྡུས་ལ་ཤུགས་བསྣན་ནས་རྫོང་རེ་སྡེ་ཚན་རེ་བྱས་ཏེ་གསར་སྐྲུན་སྤེལ་རྒྱུ། 2025ལོར་བསླེབ་དུས་དཔེ་སྟོན་ཁུལ500ཡས་མས་ཤིག་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་ཏེ་སྐས་རིམ་ཅན་གྱི་ཞིང་ལས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་གནས་སྟངས་ཆགས་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།དེང་རབས་ཀྱི་ནགས་ལས་ཐོན་ལས་དཔེ་སྟོན་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས། “ཁེ་ལས་བརྒྱ་ཡིས་གྲོང་ཚོ་བརྒྱ་དར་རྒྱས་སུ་གཏོང་བའི”འགུལ་སྐྱོད་སྤེལ་བར་རྩ་འཛུགས་བྱེད་དགོས།ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ཐོན་ལས་ཕྲེང་འབྲེལ་གྱི་རིན་ཐང་མཚོན་པའི་ཞིང་ལས་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཐོན་ལས་ཀྱི་བསྡོམས་རྩིས་དང་ཞིབ་རྩིས་ལ་བརྟན་བརླིང་གིས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། 
 (བཅུ་གཉིས)ཞིང་ལས་ལྗང་མདོག་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་ནག་སྲུང་སྐྱོབ་བཟོ་སྐྲུན་ལག་བསྟར་དང་།སྲུང་སྐྱོབ་རང་བཞིན་གྱིི་རྨོ་འདེབས་རྣམ་པ་ཁྱབ་སྤེལ་གཏོང་དགོས།རྨོ་ཞིང་རེས་འཁོར་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།ལུད་རྫས་ཞིང་སྨན་ཉུང་གཏོང་དང་ཕན་འབྲས་ཆེ་བར་མུ་མཐུད་དུ་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ།ཞིང་ལས་སྐྱེ་དངོས་ཀྱི་ནད་འབུས་གནོད་འཚེ་ལ་གནོད་མེད་འགོག་སྡོམ་ཐོན་རྫས་དང་ལག་རྩལ་རྒྱ་ཁྱབ་ཏུ་སྤེལ་དགོས།སྒོ་ཕྱུགས་དང་ཁྱིམ་བྱའི་རིགས་ཀྱི་ལུད་རྫས་ཐོན་ཁུངས་ཅན་གྱི་བེད་སྤྱོད་ལ་ཤུགས་སྣོན་བྱེད་དགོས།སོག་མའི་ཕྱོགས་བསྡུས་བེད་སྤྱོད་དང་ཞིང་སྤྱོད་འགྱིག་ཤོགཞིང་སྨན་ཐུམ་རྒྱག་དངོས་པོ་བཅས་ཀྱི་ཚུར་སྡུད་འགུལ་སྐྱོད་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྤེལ་ནས་གནོད་མེད་ཞིང་སྤྱོད་འགྱིིག་ཤོག་ཞིབ་འཇུག་གསར་སྤེལ་རྒྱ་ཁྱབ་ཏུ་སྤེལ་བར་ཤུགས་སྣོན་དགོས།འབྲི་ཆུའི་དཔལ་འབྱོལ་ཁུལ་དང་རྨ་ཆུའི་འབབ་རྒྱུད་དུ་ཞིང་ལས་ས་ཁོངས་སྦགས་བཙོག་ཕྱོགས་བསྡུས་བཅོས་སྐྱོང་དཔེ་སྟོན་རྫོང་སྐོར་ཞིག་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས།རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཞིང་ལས་ལྗང་མདོག་འཕེལ་རྒྱས་སྔོན་སྐྱོད་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས།ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་དང་ཟས་རིགས་བདེ་འཇགས་ལྟ་སྐུལ་ལ་ཤུགས་བསྣན་ཏེ།ལྗང་མདོག་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་དང་སྐྱེ་ལྡན་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས།ས་ཁམས་ཀྱི་རྟགས་མཚན་གྱི་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་བཅས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་དགོས། ཟས་སྤྱོད་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཚད་ལོན་དཔང་རྟགས་ཀྱི་ཚོད་ལྟའི་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ།རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་སྤུས་ཚད་བདེ་འཇགས་རྫོང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཆུ་གནས་སྐྱེ་དངོས་ཐོན་ཁུངས་བདག་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་སྣོན་པ་།འབྲི་ཆུ་གཙོ་གནད་ཡིན་པའི་ཉ་རིགས་འཛིན་པའི་སྲིད་ཇུས་ཁྲིམས་བསྟར་ནུས་པ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་དང་།ལོ་བཅུའི་ཀླུང་རྒྱ་བསྡམས་པའི་བཀའ་རྒྱ་དངོས་འབེབས་བྱེད་པར་ཁག་ཐེག་བྱེད་དགོས་པ་དང་།ཉ་པ་རྣམས་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་པའི་འགན་སྲུང་བྱ་བ་ལེགས་པོར་སྒྲུབ་དགོས།ཆུ་སྲི་ཞིང་ལས་དང་སྐྱ་འདེབས་ཞིང་ལས་གཉིས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་དགོས།བྱེ་ཐང་ཅན་དང་རྡོ་སེག་ཅན།རི་ཞིང་གི་ས་གཤིས་ཤོར་བར་ཕྱོགས་བསྡུས་བཅོས་སྐྱོང་དང་།གཤིན་ས་སྦགས་བཙོག་འགོག་བཅོས།གཙོ་གནད་ས་ཁུལ་གྱི་ས་འོག་ཆུ་སྲུང་སྐྱོང་དང་ཚད་བརྒལ་སྔོག་འདོན་བཅོས་སྐྱོང་བཅས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།ཆུ་ལག་འབྲེལ་མཐུད་དང་ཞིང་སྡེའི་ཆུ་ལག་ཕྱོགས་བསྡུས་བཅོས་སྒྲིག་ལག་བསྟར་བྱས་ནས་ཆུ་དཔོན་དང་མཚོ་དཔོན་ལམ་ལུགས་ལ་ཤུགས་སྣོན་དགོས།རྨོ་བསྐྱུར་ནགས་སྐྲུན་དང་རྩྭ་འདེབས་གྲུབ་འབྲས་སྲ་བརྟན་དུ་བཏང་ནས།སྲིད་ཇུས་འཐུས་ཚང་དང་གོ་རིམ་ལྡན་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།ནགས་དཔོན་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས།ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ས་ཁོངས་ལྗང་སྒྱུར་འགུལ་སྐྱོད་སྤེལ་དགོས།རྩྭ་ཐང་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་ཁ་གསབ་གཟེངས་བསྟོད་སྲིད་ཇུས་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས།རྩྭ་ཐང་དུ་ཕྱུགས་འགོག་དང་འཚོ་རེས།རྩྭ་བསྙལ་བཅས་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་སྤེལ་བ་དང་།རྩྭ་ཐང་གི་ཨ་དྲའི་གནོད་འཚེ་འགོག་བཅོས་ལ་ཤུགས་བསྣན་ནས།རྩྭ་ཐང་གི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་བརྟན་བརླིང་ངང་སླར་གསོ་བྱེད་དགོས། 
 (བཅུ་གསུམ)དེང་རབས་ཞིང་ལས་ཀྱི་གཉེར་སྐྱོང་མ་ལག་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།ཁྱིམ་ཚང་གི་ཞིང་ར་དང་ཞིང་བའི་མཉམ་ལས་ཁང་གཉེར་སྐྱོང་གཙོ་གཞི་རིགས་གཉིས་དམིགས་སུ་བཀར་ནས་དམ་འཛིན་བཟང་པོ་བྱས་ཏེ།  རྣམ་པ་སྣ་མང་ཅན་དང་གཞི་ཁྱོན་འོས་འཚམ་སྒོས་གཉེར་སྐྱོང་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་ལྕག་གནང་དགོས།ཁྱིམ་ཚང་གི་ཞིང་ར་གསོ་སྐྱོང་འཆར་གཞི་ལག་བསྟར་བྱས་ནས་ཞིང་ལས་གཞི་ཁྱོན་ལྡན་པའི་གཉེར་སྐྱོང་དུད་ཚང་རྣམས་གསོན་ཤུགས་ལྡན་པའི་ཁྱིམ་ཚང་གི་ཞིང་རར་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་དགོས།ཞིང་བའི་མཉམ་ལས་ཁང་གི་སྤུས་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་།འཁོར་རྒྱུག་ཚད་ལྡན་ཡིན་པའི་ཞིང་བའི་མཉམ་ལས་ཁང་ལ་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།ཞིང་ལས་ཆེད་ལས་ཅན་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཅན་གྱི་ཞབས་ཞུ་རྩ་འཛུགས་འཕེལ་རྒྱས་དང་རྒྱ་བསྐྱེད་ནས་སྔོན་ཐོན་དང་སྤྱོད་གོ་ཆོད་པའི་ཐོན་རྫས་དང་རྒྱུ་ཆ།ལག་རྩལ།སྒྲིག་ཆས་བཅས་ཞིང་དུད་ཆུང་གྲས་སུ་སྐྱེལ་དགོས།ཚོང་རའི་གྲུབ་ཆ་གཙོ་བོ་ཡིས་ས་ཁོངས་རང་བཞིན་གྱི་ཞིང་ལས་ཐོན་ལས་ཕྲེང་འབྲེལ་ཕྱོགས་བསྡུས་ཞབས་ཞུའི་ལྟེ་གནས་འཛུགས་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས།ཞིང་ལས་ཐོན་ལས་ཅན་གྱི་སྣེ་འདྲེན་ཁེ་ལས་དག་གསར་གཏོད་འཕེལ་རྒྱས་དང་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་ལྡན་དུ་འགྱུར་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས།མཁོ་འཚོང་མཉམ་ལས་ཁང་ཕྱོགས་བསྡུས་ཀྱིས་བཅོས་བསྒྱུར་ཟབ་སྤེལ་བཏང་ནས།ཐོན་སྐྱེད་དང་མཁོ་སྤྲོད།ཡིད་རྟོན་བཅས“གནས་གསུམ་གཞི་གཅིག”གི་ཕྱོགས་བསྡུས་མཉམ་ལས་ཚོད་ལྟ་བྱས་ཏེ།ཞིང་བའི་ཐོན་སྐྱེད་དང་འཚོ་བར་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བའི་ཕྱོགས་བསྡུས་ལས་སྟེགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།བྱང་ཚད་མཐོ་བའི་ཞིང་བ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་པ་དང་།ནུས་རྩལ་གདེང་འཇོག་དང་སློབ་གཉེར་སློབ་གསོར་ཞུགས་རྒྱུར་རྩ་འཛུགས་བྱས་ཏེ།ཞིང་བར་ཆེད་དུ་དམིགས་པའི་ནུས་རྩལ་འགྲན་བསྡུར་སྤེལ་དགོས།གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱོགས་སོ་སོའི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་ཞིང་སྡེ་རུ་ལས་སྐྲུན་གསར་གཏོད་ལ་ཚུར་འགུག་བྱས་ཏེ་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་དང་ཞིང་ལས་དེང་རབས་ཅན་འཛུགས་སྐྲུན་ཁྲོད་འགུགས་དགོས།