མཚོ་སྔོན་པོ་ལོ་20བསྟུད་མར་ཇེ་ཆེར་ཕྱིན་པ།

     རང་རྒྱལ་གྱི་སྐམ་སའི་ནང་ལོགས་མཚེའུ་ཆེ་ཤོས་ཡིན་པའི་མཚོ་སྔོན་པོའི་ཆུ་ངོས་རྒྱ་ཁྱོན་དེ་2005ལོ་ནས་བཟུང་ལོ་20བསྟུད་མར་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་། ཆ་སྙོམས་ལོ་ལྟར་ཆུ་ཁ་ལི་སྨི་20ཙམ་འཕར་ཡོད། མིག་སྔར་མཚོ་ཆུའི་རྒྱ་ཁྱོན་དེ་ལོ་70ཡི་གོང་གི་ཆུ་ཚད་ལ་སླར་གསོ་ཐུབ་ཡོད།   

    ད་ལོའི་ཟླ་9ཚེས་25ཉིན་གྱི་སྲུང་སྐར་རྒྱང་ཚོར་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་ལས་མངོན་པར། མཚོ་སྔོན་པོའི་ཆུ་ངོས་ཀྱི་རྒྱ་ཁྱོན་སྤྱི་ལེ་ངོས་གྲུ་4650.08ཟིན་ཡོད་པ་དང་། དེ་དུས་མཚུངས་ལས་0.6%འཕར་ཡོད།    

    མཚོ་སྔོན་པོ་ཇེ་ཟབ་དང་ཇེ་ཆེར་ཕྱིན་པའི་དཔང་རྟགས་ཐད་ཀར་མཐོང་ཐུབ་པ་ནི། མཚོ་འགྲམ་གྱི་བརྐོས་སྐུ་ཞིག་གི་ཕྱེད་ཀ་མཚོའི་ནང་དུ་ནུབ་པ་དང་བྱང་ངོགས་ནས་མཚོ་སྔོན་པོའི་འདབ་ཆགས་གླིང་ཕྲན་དུ་སྐྱོད་པའི་འགྲོ་ལམ་དེའང་ཆུས་བསྣུབས་ཟིན་པ་དེ་རེད།  

    མཚོ་སྔོན་པོའི་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་སྲུང་སྐྱོབ་བེད་སྤྱོད་དོ་དམ་ཅུས་ཚན་རྩལ་མཉམ་ལས་དྲིལ་བསྒྲགས་སློབ་གསོ་ཁྲུའི་ཁྲུའུ་ཀྲང་ཁྲེན་ཏེ་ཧུའེ་ཡིས། 2008ལོར་བཞེངས་པའི་བརྐོས་སྐུ་དེའི་མཐོ་ཚད་ལ་སྨི་8.5ཡོད་པ་དང་སྐབས་དེ་དུས་མཚོ་ངོགས་དང་བར་ཐག་སྨི་60ལྷག་ཙམ་ཡོད། སྐབས་དེ་དུས་ཡུལ་སྐོར་བས་བརྐོས་སྐུའི་འགྲམ་ནས་མཉམ་པར་ལེན་ཆོག ཆུ་ཁ་མཐོ་རུ་ཕྱིན་པ་དང་བསྟུན་ནས་མཚོ་ངོགས་ཀྱི་གནས་མཚམས་ཕྱིར་སྨི་200ཙམ་རྒྱ་སྐྱེད་ཡོད་ཅིང་། མིག་སྔར་བརྐོས་སྐུ་དེ་ཆུ་ངོས་ནས་མངོན་ཚད་སྨི་3ཡང་ཟིན་གྱི་མེད་ཅེས་བརྗོད་ཡོད།    

    མཚོ་སྔོན་པོ་ནི་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་བྱང་ཤར་རྒྱུད་དུ་གནས་པ་དང་། མཚོ་ངོས་ཀྱི་ས་བབ་མཐོ་ཚད་སྨི་3196ཟིན་གྱི་ཡོད། དེ་ནི་རང་རྒྱལ་ནུབ་རྒྱུད་ས་ཁུལ་གྱི་ཆུ་ཁུངས་གསོ་འཁྱོངས་ཁུལ་དང་ཆུ་རླངས་འཁོར་རྒྱུག་ལམ་བུ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན། ས་ཁོངས་ཀྱི་འབྱུང་ཁམས་དང་གནམ་གཤིས་ཀྱི་འགྱུར་བ་ལས་ཆུ་ངོས་རྒྱ་ཁྱོན་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཅུང་ཆེན་པོ་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད།    

    ཁྲེན་ཏེ་ཧུའེ་ཡིས། དུས་རབས་20པའི་ལོ་རབས་50པའི་དུས་དཀྱིལ་དུ་མཚོ་སྔོན་པོའི་ཆུ་ངོས་རྒྱ་ཁྱོན་སྤྱི་ལེ་ངོས་གྲུ་4600ཙམ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཡོད། དེའི་རྗེས་སུ། གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་དང་མིའི་འགུལ་སྐྱོད་སོགས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་པས། མཚོ་ཆུའི་ཆུ་ངོས་རྒྱ་ཁྱོན་རིམ་གྱིས་ཆུང་དུ་སོང་ཡོད། 2004ལོར། མཚོ་སྔོན་པོའི་ཆུ་ངོས་རྒྱ་ཁྱོན་སྤྱི་ལེ་ངོས་གྲུ་4244.5བར་ཆུང་དུ་ཕྱིན་ཡོད།  མཚེའུ་ཁུལ་གྱི་སྔོ་ཁེབས་ཁྱབ་ཚད་དང་རྩ་ཆེ་ལ་སྟོངས་ཉེར་ཡོད་པའི་བྱེས་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་གྲངས་འབོར་ཡང་དུས་གཅིག་ཏུ་ཉུང་དུ་ཕྱིན་ཡོད།    

    མཚོ་སྔོན་པོའི་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཁུལ་དོ་དམ་ཅུས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་འགན་འཁུར་བ་སུན་ཅན་ཆིང་གིས། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་མཚོ་སྔོན་པོའི་ཆུ་ངོས་རྒྱ་ཁྱོན་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་འགུལ་རྣམ་གྱི་འགྱུར་ལྡོག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། ལོ་20ཡི་རིང་སླར་གསོའི་རང་བཞིན་གྱི་ཆུ་ཁ་འཕེལ་བ་དེ་ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་ནུབ་བྱང་ས་ཁུལ་དུ་ཆར་པ་འབབ་མང་དུ་ཕྱིན་པ་དང་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་གནམ་གཤིས་དྲོ་ཞིང་གཤེར་བའི་ཚད་མཐོ་རུ་ཕྱིན་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་ལ། མཚོ་ཁུལ་གྱི་འབྱུང་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་སླར་གསོའི་ལས་དོན་གྱི་དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་ཀྱང་རེད་ཅེས་བརྗོད་ཡོད།    

    མིག་སྔར། མཚོ་སྔོན་པོའི་གཙོ་བོའི་ཁུལ་དུ་དུས་ཡུན་རིང་པོར་ཆུའི་སྤུས་ཚད་ཡག་པོ་རྒྱུན་འཁྱོངས་ཐུབ་ཡོད། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མཚོ་སྔོན་པོའི་གསེར་ཉའི་གྲངས་འབོར་2002ལོའི་ཏུན་2592ནས་ཏུན་ཁྲི་12.03བར་མང་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཆུ་རྒྱུད་དུ་དགོ་བའི་ཁ་གྲངས་2004ལོའི་257ནས་3400ལྷག་ཙམ་བར་མང་དུ་ཕྱིན་ཡོད། བབ་སྡོད་ཆུ་བྱ་ཁྲི་60.6བར་མང་དུ་ཕྱིན་ནས་2007ལོར་ཚད་ལྡན་ཅན་གྱི་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་བྱས་ཚུན་གྱི་མང་ཤོས་སུ་སླེབས་ཡོད་པ་རེད། །